تغییرات فناوری با سرعت چشمگیری رخ میدهد و توانایی ذخیرهسازی و انتقال دادهها به صورت دیجیتالی، در مقیاسی بیسابقه و تقریباً آنی برای بسیاری از کسبوکارها امکانپذیر شده است.در نتیجهی این تحولات، دادههای مربوط به تراکنشهای کسبوکار به صورت مستمر در سیستمهای اطلاعاتی سازمانها ذخیره میشود و بهعنوان مبنایی برای بسیاری از امور، مورد بهرهبرداری قرار گیرند.
انقلاب فناوری اطلاعات و افزایش روز افزودن حجم دادههای سازمانها، باعث شده رویکردهای حسابرسی مرسوم (و سنتی) قادر نباشد با این روند همگام شوند. به عبارت دیگر حسابرسان در زمان رسیدگیهای خود در بسیاری از واحدهای اقتصادی با تعداد بسیار بالای تراکنشها روبرو هستند که تحلیل آنها با استفاده از روشهای متداول از جمله نمونهگیری نمیتواند لزوماً شواهد مورد نیاز برای ارائهی اطمینانی معقول را فراهم کنند. در این شرایط از سویی شاهد افزایش توانایی حسابرس برای جمعآوری شواهد حسابرسی براساس تجزیه و تحلیل جمعیتهای بزرگتر و امکان انتخاب نمونههای بهتر مبتنی بر ریسک برای آزمون کنترلها هستیم و از سوی دیگر میبینیم بینش وسیعتر و عمیقتر حسابرس نسبت به واحد تجاری و محیط آن، که به واحد مورد رسیدگی اطلاعات ارزشمند اضافی را برای اطلاع از ارزیابی ریسک و عملیات تجاری خود ارائه میدهد.
در این چارچوب، از جمعی از حسابداران رسمی که در این زمینه فعالیت تخصصی داشتهاند پرسشهای زیر را طرح کردهایم:
- بهکارگیری تکنیکهای تحلیل داده در امور حسابرسی چه مزیتهایی دارد؟ و در به کارگیری تکنیکهای تحلیل داده در انجام امور حسابرسی با چه چالشهایی مواجهایم؟
- آیا حسابرسان برای تحلیل دادهها باید ضرورتاً از نرمافزارهای طراحی شده برای این منظور استفاده کنند یا اینکه نرمافزارهای عمومی قابلیت انجام تحلیلهای مورد نیاز آنها را دارند؟
- حسابرسان برای به کارگیری تحلیل داده باید از چه مهارتهای خاصی برخوردار باشند؟ آیا حضور متخصصان تحلیل داده در مؤسسات حسابرسی الزامی است؟
- آیا بسترهای قانونی موجود چارچوب لازم را برای استفاده از تکنیکهای تحلیل دادهها فراهم میکند، یا نیازمند بسترسازیهای قانونی دیگری در این زمینه هستیم؟
- با توجه به استانداردهای حسابرسی، چه امکانات و محدودیتهایی برای استفاده از تکنیکهای تحلیل دادهها داریم؟
- سایر نکات لازم در چارچوب بحث جاری
برای مطالعهی متن کامل دیدگاههای کارشناسی مشارکتکنندگان در بحث محوری شمارهی جدید فصلنامهی حسابدار رسمی به فایل پیوست مراجعه فرمایید.