_________
اخیراً نشریه‌ی «تحلیل حسابرسی» «Audit Analytics» در ویژه‌نامه‌ی مورخ 21 ماه می 2020 به‌نام «اظهارنظرهای حسابرسی در کشورهای اروپایی» در زمینه‌ی بندهای گزارش‌های حسابرسی صادرشده تا هفته‌ی منتهی به 15 ماه می 2020 بررسی اجمالی به‌عمل آورده است. توجه خوانندگان را به نکات کلیدی گزارش یاد شده جلب می‌کند.
مهم‌ترین موضوع گزارش آن است که امسال مؤسسات حسابرسی تلاش داشته‌اند در صدورگزارش عجله نکنند تا از اظهارنطرخود با توجه به پی‌آمدهای کرونا بر شرکت‌های مورد رسیدگی ، اطمینان کافی داشته باشند . جدول زیر نشان می دهد که تعداد گزارش‌های صادر شده درفصل اول سال جاری نسبت به دوسال قبل در همین فصل کاهش چشمگیری داشته است.
جدول یک - مقایسه‌ی تعداد گزارش‌های حسابرسی صادر شده در فصل اول سال‌های 2020-2018
|
كشور
|
2018
|
2019
|
2020
|
|
انگلستان
آلمان
سوئد
لهستان
ایتالیا
|
410
310
260
250
190
|
360
320
220
200
170
|
210
240
170
150
49
|
- در انگلستان از هفته هشتم (فوریه) تاكنون تعداد گزارش‌ها نسبت به دوره‌ی مشابه خیلی كاهش داشته به‌ویژه در هفته‌ی سیزدهم (23 مارس) در سال 2020 كه تعداد 53 گزارش كم‌تر از دوره‌ی مشابه سال قبل صادر شد.
- در آلمان از هفته‌ی نهم سال جاری (24 فوریه تا یكم مارس) تعداد گزارش‌های صادر شده از 51 عدد به 23 گزارش كاهش داشته (55% كاهش) و بیشترین تعداد كاهش گزارش‌ها مربوط به هفته‌های 12 و 13 مارس 2020 بوده كه 23% كاهش نشان می‌دهد.
- در سوئد كه قرنطینه هم صورت نگرفته عمده‌ی کسب‌وکارها باز بوده از تعداد گزارش‌های صادره در فصل اول سال 2020 نسبت به دوره‌ی مشابه سال قبل 17 درصد كاهش بوده كه بیشترین كاهش مربوط به هفته‌ی 13 (مارچ) بوده كه 34% كاهش را نشان می‌دهد.
- در لهستان بیشترین كاهش در تعداد گزارش‌های جاری مربوط به هفته‌ی دوازدهم (مارچ) بوده كه از 79 گزارش در دوره‌ی مشابه سال 2019 به 47 گزارش در سال 2020 منجر شده است (42 درصد كاهش) در مجموع تعداد گزارش‌های صادر شده فصل اول سال 2020 نسبت به گزارشات سال قبل 26 درصد بوده است.
- در ایتالیا در آخرین هفته‌ی مارس كل 48 گزارش جاری صادر شده كه نسبت به دوره‌ی مشابه سال قبل 83 درصد كم‌تر بوده است.
بررسی گزارش‌های صادره در این پنج كشور نشان می‌دهد كه در مجموع تعداد گزارش‌های صادره در فصل اول سال 2020 معادل 37 درصد كم‌تر از دوره مشابه سال 2019 بوده است
در جمع‌بندی گزارش‌های صادر شده مشخص شد بند تداوم فعالیت در 73 گزارش، بندهای شرط نکات با اهمیت در 105 گزارش و بند تأكید بر موارد خاص در 140 گزارش وجود داشته است.
با توجه به محل استقرار دفتر مركزی شركت‌ها، گزارش‌های صادره از انگلستان بالاترین تعداد بندهای تداوم فعالیت بندهای شرط و بندهای تاكید بر موارد خاص را دارا بوده است. (یادآوری شود كه دفتر اصلی بیش‌تر شركت‌های بزرگ بین‌المللی كه در اروپا فعال هستند در حال حاضر در انگلستان بوده اما با توجه به خروج انگلستان از اتحادیه اروپا (برگزیت)، بسیاری از این دفاتر به سایر كشورهای اروپایی انتقال خواهد یافت.
چهار مؤسسه‌ی بزرگ حسابرسی «Big Four» در مجموع 36 بند تداوم فعالیت و سایر مؤسسات حسابرسی نیز به همین تعداد بند تداوم فعالیت در گزارش‌های خود منعكس كرده‌اند.
بیشترین بندهای تداوم فعالیت مربوط به واحدهای خدماتی (23 درصد)، در كارخانه‌ها (17 درصد)، معادن (14 مورد)، املاك و مسكن و مالی (8 مورد) بوده است از این تعداد بند تداوم فعالیت 52 مورد مربوط به واحدهای كوچك (زیر یكصد میلیون پوند درآمد)، 17 مورد مربوط به شركت‌های متوسط (100 تا 1 میلیارد پوند) و 3 مورد مربوط به شركت‌های با سایز بزرگ (بالای 1 میلیارد پوند درآمد) بوده‌اند.
جدول دو – مقایسه‌ی تعداد بندهای « فرض تداوم فعالیت» درج شده در گزارش‌های صادره‌ی فصل اول سال2020
|
شرح
|
مارس
|
آوریل
|
مه
|
جمع كل
|
|
13
|
20
|
27
|
3
|
10
|
17
|
24
|
1
|
8
|
15
|
|
مؤسسات حسابرسی صادر کننده‌ی گزارش‌ها
|
|
دیلویت
|
2
|
|
|
1
|
3
|
|
|
|
2
|
|
8
|
|
ارنست اند یانگ
|
|
|
|
3
|
|
1
|
1
|
1
|
|
|
6
|
|
پی دبلیو سی
|
1
|
1
|
2
|
2
|
3
|
|
2
|
2
|
|
|
13
|
|
کی.پی.ام.جی
|
|
1
|
1
|
1
|
2
|
1
|
|
3
|
|
|
9
|
|
سایر مؤسسات حسابرسی
|
|
|
4
|
9
|
6
|
4
|
6
|
5
|
1
|
1
|
36
|
|
پی‌آمد با توجه به اندازه‌ی شرکت‌های مورد رسیگی
|
|
شرکت‌های کوچک « با درآمد تا یک میلیون پوند»
|
|
2
|
6
|
8
|
11
|
4
|
6
|
11
|
3
|
1
|
52
|
|
شرکت‌های متوسط « بین 100 تا 1000 میلیون پوند»
|
1
|
|
1
|
7
|
3
|
2
|
3
|
|
|
|
17
|
|
شرکت‌های بزرگ «با درآمد بیش از یک میلیارد پوند»
|
2
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
3
|
|
ترکیب بندهای گزارش‌ها روی بخش های مختلف صنایع
|
|
کشاورزی،جنگلداری
ماهیگیری
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
|
معادن
|
1
|
|
2
|
5
|
4
|
|
|
2
|
|
|
14
|
|
ساختمان
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
1
|
|
كارخانه‌ها
|
|
1
|
1
|
6
|
3
|
1
|
3
|
2
|
|
|
17
|
|
حمل‌و قل و ارتباطات
|
|
|
|
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
4
|
|
عمده‌فروش‌ها
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
خرده‌فروش‌ها
|
|
1
|
1
|
1
|
|
|
|
|
|
|
3
|
|
مالی، خدمات بیمه‌ای، املاك
|
1
|
|
1
|
|
3
|
1
|
1
|
1
|
|
|
8
|
|
سایر واحدهای خدماتی
|
1
|
|
1
|
3
|
3
|
3
|
4
|
5
|
2
|
|
22
|
|
جمع در هفته
|
3
|
2
|
7
|
16
|
14
|
6
|
9
|
11
|
3
|
1
|
72
|
|
جدول سه – مقایسه‌ی تعداد بندهای «موارد با اهمیت» درج شده درگزارش‌های فصل اول سال 2020
|
|
شرح
|
مارس
|
آوریل
|
مه
|
جمع كل
|
|
13
|
20
|
27
|
3
|
10
|
17
|
24
|
1
|
8
|
15
|
|
مؤسسات حسابرسی صادرکننده‌ی گزارش
|
|
دیلویت
|
|
|
|
1
|
2
|
1
|
1
|
2
|
3
|
|
10
|
|
ارنست اند یانگ
|
1
|
|
|
1
|
5
|
3
|
3
|
3
|
1
|
|
17
|
|
پی دبلیو سی
|
|
1
|
|
1
|
11
|
7
|
4
|
12
|
1
|
|
37
|
|
کی پی ام جی
|
1
|
2
|
2
|
|
3
|
2
|
|
1
|
|
|
11
|
|
سایر مؤسسات حسابرسی
|
|
|
3
|
3
|
5
|
2
|
7
|
9
|
1
|
|
30
|
|
تاثیر روی اندازه شرکت‌های مورد رسیگی
|
|
شرکت‌های کوچک « با درآمد تا یک میلیون پوند»
|
|
1
|
3
|
5
|
8
|
4
|
6
|
16
|
3
|
|
46
|
|
شرکت‌های متوسط «بین 100 تا 1000 میلیون پوند»
|
1
|
1
|
2
|
1
|
17
|
9
|
9
|
7
|
3
|
|
50
|
|
شرکت‌های بزرگ «با درآمد بیش از یک میلیارد پوند»
|
1
|
1
|
|
|
1
|
2
|
|
3
|
|
|
8
|
|
ترکیب بندهای گزارش‌ها روی بخش‌های مختلف صنایع
|
|
کشاورزی،جنگلداری،
ماهیگیری
|
|
|
|
|
1
|
|
1
|
|
2
|
|
4
|
|
معادن
|
|
|
|
|
3
|
|
1
|
6
|
|
|
10
|
|
ساختمان
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
1
|
|
|
4
|
|
كارخانه‌ها
|
|
|
1
|
3
|
4
|
|
3
|
4
|
1
|
|
16
|
|
حمل‌ونقل و ارتباطات
|
1
|
|
|
|
1
|
1
|
1
|
1
|
|
|
5
|
|
عمده‌فروش‌ها
|
|
|
|
|
1
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
خرده‌فروش‌ها
|
|
1
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
2
|
|
مالی، خدمات بیمه‌ای، املاك
|
|
1
|
3
|
|
9
|
7
|
5
|
8
|
2
|
|
35
|
|
سایر واحدهای خدماتی
|
|
1
|
1
|
3
|
6
|
4
|
4
|
7
|
1
|
|
27
|
|
جمع در هفته
|
2
|
3
|
5
|
6
|
26
|
15
|
15
|
27
|
6
|
0
|
105
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
جدول چهار – مقایسه‌ی تعداد بندهای «تأکید بر موارد خاص» در فصل اول سال 2020
|
شرح
|
مارچ
|
آوریل
|
مه
|
جمع كل
|
|
13
|
20
|
27
|
3
|
10
|
17
|
24
|
1
|
8
|
15
|
|
مؤسسات حسابرسی صادرکننده‌ی گزارش‌ها
|
|
دیلویت
|
|
|
4
|
6
|
|
|
|
3
|
|
|
13
|
|
ارنست اند یانگ
|
|
1
|
2
|
6
|
3
|
4
|
4
|
2
|
|
|
22
|
|
پی دبلیو سی
|
|
|
7
|
7
|
6
|
1
|
2
|
1
|
|
|
24
|
|
کی پی ام جی
|
|
|
3
|
3
|
1
|
3
|
|
1
|
1
|
|
12
|
|
سایر مؤسسات حسابرسی
|
|
5
|
7
|
10
|
6
|
7
|
5
|
22
|
6
|
1
|
69
|
|
تأثیر روی اندازه‌ی شرکت های مورد رسیگی
|
|
شرکت‌های کوچک «با درآمد تا یک میلیون پوند»
|
|
3
|
8
|
16
|
6
|
6
|
4
|
25
|
6
|
1
|
75
|
|
|
شرکت‌های متوسط «بین 100 تا 1000 میلیون پوند »
|
|
3
|
5
|
5
|
7
|
5
|
6
|
2
|
1
|
|
34
|
|
|
شرکت‌های بزرگ«با درآمد بیش از یک میلیارد پوند»
|
|
|
10
|
11
|
2
|
3
|
1
|
2
|
|
|
29
|
|
|
ترکیب بندهای گزارش‌ها روی بخش‌های مختلف صنایع
|
|
کشاورزی، جنگلداری
ماهیگیری
|
|
|
|
|
|
1
|
1
|
|
|
|
2
|
|
معادن
|
|
|
|
1
|
1
|
|
1
|
1
|
|
|
4
|
|
ساختمان
|
|
|
|
1
|
1
|
|
|
1
|
|
|
3
|
|
كارخانه‌ها
|
|
5
|
7
|
9
|
4
|
3
|
3
|
12
|
2
|
1
|
46
|
|
حمل‌ونقل و ارتباطات
|
|
|
3
|
4
|
1
|
4
|
1
|
3
|
1
|
|
17
|
|
عمده‌فروش‌ها
|
|
|
|
2
|
1
|
1
|
|
1
|
|
|
5
|
|
خرده‌فروش‌ها
|
|
|
|
1
|
1
|
|
|
|
1
|
|
3
|
|
مالی، خدمات بیمه‌ای، املاك
|
|
1
|
9
|
7
|
4
|
2
|
3
|
4
|
3
|
|
33
|
|
سایر واحدهای خدماتی
|
|
|
4
|
7
|
3
|
4
|
2
|
7
|
|
|
27
|
|
جمع در هفته
|
|
6
|
23
|
32
|
16
|
15
|
11
|
29
|
7
|
1
|
140
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
از طرف دیگر بررسی گزارش دیگری از همین نشریه تأکیددارد که رابطه‌ی مستقیمی بین حق‌الزحمه‌ی حسابسی با ریسک و درآمد/فروش شرکت مورد رسیدگی دارد.. جدول زیر درصد مبلغ حق الزحمه حسابرسی به درآمد/فروش شرکت مورد رسیدگی را نشان داده است.
جدول پنج - درصد حق‌الزحمه‌ی مؤسسات حسابرسی / درآمد یا فروش شرکت های مورد رسیدگی
|
مبلغ درآمد/فروش شرکت مورد رسیدگی
|
درصد حق الزحمه مؤسسه حسابرسی
|
|
8-1622 میلیون پوند
|
نوزده ده هزارم
|
|
1622-3769 میلیون پوند
|
هفت ده هزارم
|
|
3769-9258 میلیون پوند
|
پنج ده هزارم
|
|
بیش از 9258 میلیون پوند
|
چهرده دهزارم
|
بررسی هفدهمین گزارش سالانه حق الزحمه خدمات حسابرسی و خدمات غیر حسابرسی نیر تأکیدداشته که مؤسسات حسابری بین المللی انواع خدمات پنج‌گانه را به مشتریان خود ارائه داده‌اند .
جدول شش - انواع خدمات حسابرسی ارائه شده به شرکت‌های مورد رسیدگی
|
خدمات حسابرسی مستقل
|
سایر خدمات حسابرسی به مشتریان حسابرسی مستقل
|
سایر خدمات غیر حسابرسی به مشتریان حسابرسی مستقل
|
سایر خدمات حسابرسی به مشتریان غیر حسابرسی
|
سایر خدمات غیر حسابرسی به مشتریان غیر حسابرسی
|
جدول زیر که ترکیب درصدی درآمد خدمات حسابرسی و خدمات غیر حسابرسی را طی سنوات 2019-2002 نشان داده تأکید دارد که به‌علت نظارت و کنترل نهاد ناظر از سال های 2002 به بعد درصد خدمات غیر حسابرسی همزمان به‌شدت کاهش داشته است.
جدول هفت- درصد خدمات حسابرسی و غیر حسابرسی همزمان ارائه شده به صاحب‌کاران
|
نوع خدمات
|
2002
|
2008
|
2010
|
2012
|
2015
|
2019
|
|
حسابرسی
|
48.9
|
78.5
|
77.9
|
77.9
|
77.8
|
80.1
|
|
غیر حسابرسی
|
51.1.
|
21.5
|
22.1
|
22.1
|
22.2
|
19.9
|
_________________________
ترجمه: فرشته محمدی
__________________________